Cortisol

De bijnaam van Cortisol is stresshormoon en wordt aangemaakt in de bijnierschors. Cortisol komt vrij bij iedere vorm van stress en speelt een rol bij:

• vertering van voedsel
• slaap-waakritme
• het afweersysteem
• werkt ontstekingsremmend
• remt de productie van histamine zodat allergieën voorkomen kunnen worden

Cortisol zorgt ervoor dat bepaalde eiwitten in de spieren afgebroken worden. Hierdoor komt glucose ofwel energie vrij. En die energie is nodig om je alert te maken en te houden tijdens de stressvolle periode. Op het moment dat je langdurig onder spanning staat, dan heeft dit dus ook flinke impact op het niveau van cortisol in je lichaam.

Van hoog naar laag cortisolniveau

Een langdurig hoog gehalte aan cortisol leidt tot bijnieruitputting, met als gevolg juist weer een laag cortisolgehalte. Heb je een laag cortisolgehalte dan ben je juist weer extra gevoelig voor stress. Zo zit je al snel in een vicieuze cirkel.

Met nog een extra nadelig effect. Want bij een laag cortisolgehalte neemt de behoefte aan snelle koolhydraten en suikers weer toe.

Dit verklaart waarom we bij onrustige gevoelens sneller geneigd zijn om te gaan snoepen of snacken. 

Dit lijkt een heel fysiologisch gebeuren en toch blijkt uit de resultaten dat het toepassen van hypnose ervoor kan zorgen dat je die behoefte aan snelle koolhydraten en suikers kwijt kunt raken.

Ook als je cortisolgehalte te laag zou zijn. Wat betekent dat je op die manier de vicieuze cirkel kunt doorbreken en je cortisol heel makkelijk met een verantwoord voedingspatroon weer op een stabiel niveau kunt brengen.

Cortisol en het immuunsysteem

Een hoog cortisolniveau ontstaat als je langdurig te maken hebt met stress. En met stress bedoel ik niet alleen de momenten dat je te maken hebt met grote of kleine problemen, maar ook dieperliggende angsten, onderzekerheden, voedingsstress et cetera.

Stel je maar voor wat er gebeurt als je continue op je hoede bent. Je wilt alles goed doen, want je wilt kritiek vermijden. Terwijl jij tegen jezelf zegt dat je het nu eenmaal belangrijk vindt dat je goed werk levert en dat je dat vooral doet voor jezelf. Vaak zit daar een mechanisme achter dat je eigenlijk bevestiging en goedkeuring krijgt van een ander.

De motivatie om het goed te doen is een stressfactor. Want als je het niet goed doet, dan loop je het risico om afgekeurd te worden.

Deze continue spanning van het op je hoede zijn, zorgt ervoor dat je voortdurend bezig bent om cortisol aan te maken.

Cortisol en afbraak spierweefsel

Het is een fabeltje om te denken dat je van stress afvalt. Degene die wel afvallen als ze onder grote spanning staan, zijn de mensen die letterlijk en figuurlijk niets meer door hun keel krijgen. Ze vallen dus af omdat ze veel minder eten.

Maar zodra de rust is wedergekeerd, vallen ze terug in het oude patroon en komen de kilo's er snel weer bij.

Een feit is dat wie grote spanning ervaart, veel van het stresshormoon cortisol aanmaakt. En cortisol zorgt voor afbraak van spierweefsel.

Terwijl spierweefsel juist weer nodig is voor een goed functionerend basaalmetabolisme. Want een trager basaalmetabolisme zorgt dat de verbranding trager wordt wat betekent dat je dikker wordt.

En zo kan het gebeuren dat je een dieet volgt, maar nauwelijks tot niet afvalt. Je begrijpt er niets van. Hoe kan dat? Mogelijk heb je last van teveel stress met als gevolg een te hoog cortisolniveau die zorgt voor afbraak van de spiermassa en daarmee het basaalmetabolisme vertraagd. De oplossing zit dan niet direct in het minder eten, maar wel in het wegnemen van onrust en stress.

Cortisol en de bloedsuikerspiegel

Teveel cortisol verhoogt de bloedsuikerspiegel. Om dit in goede banen te leiden, moet de alvleesklier meer insuline aanmaken. Teveel insuline werkt weer ontstekingsbevorderend en stimuleert bepaalde enzymen die het beschermende darmslijmvlies afbreken. Veel insuline zorgt dat energie sneller omgezet wordt in vet.

Mensen die langdurig onder spanning staan en daarnaast ook nog ongezonde eetgewoontes hebben, zorgen dat er nog meer energie beschikbaar is voor vetopslag. Je kunt dan ook snel in gewicht aankomen als je niet oppast. En vaak hoopt dat vet zich op rond de middel, terwijl door spierafbraak de armen en benen dunner blijven.

Het is dus altijd aan te bevelen om te werken aan een gezond voedingspatroon. Ook als je stress ervaart. Nog beter is het om ook in tijden van stress, te zorgen dat je leert te ontspannen.

Normaliseren van cortisolniveau

Een handige tip is om eens te letten op je ademhaling. Heb je een hoge ademhaling dan mag je ervan uitgaan dat je stressniveau te hoog ligt. In ieder geval ervaart je lichaam stress omdat het zorgt dat je hart harder moet werken. En er zal op onbewust niveau een reden zijn wat ervoor zorgt dat je lichaam zich gedraagt alsof er gevaar dreigt.

Bij veel mensen is dit een onbewust proces. En ook hier geldt dat hypnose een uitermate geschikt middel is om de onderliggende oorzaak van die stressbron weg te nemen. De weg raakt vrij voor een ontspannen en rustige ademhaling met als gevolg dat het cortisolniveau zich kan normaliseren.